Reviewed door

Rebecca Verhofstede- Midwife & Menstrual Health Expert

Back

De vier fases van je menstruatiecyclus

Reviewed door

Rebecca Verhofstede- Midwife & Menstrual Health Expert

Al eens gehoord van de vier fases van je cyclus? Veel vrouwen tasten nog in het duister over hoe hun cyclus precies werkt, maar geen zorgen – ons doel is dat te veranderen. Waarom? Omdat we weten dat veranderingen beginnen met kennis. Als je de vier fasen van je menstruatiecyclus kent, kun je jezelf sterker maken en de gezondheid van je lichaam onder controle krijgen. Het helpt je je lichaam onder controle krijgen. Het kan je ook helpen om te weten wanneer er iets niet klopt. 

In deze post leggen we je alles uit over de verschillende fases en wat je kunt doen om je cyclus te ondersteunen. Dit zijn de vier fases waar we het gaan over hebben: 

🌸 De folliculaire fase of de lente 

🌞 De ovulatie fase of de zomer 

🍂 De luteale fase of de herfst 

❄️  De menstruatie fase of de winter 

Wat is de menstruatiecyclus?

Laten we beginnen met de basis. Wat is je menstruatiecyclus precies? 

Je is een terugkerend proces waarin je lichaam zich voorbereidt op een zwangerschap. Als je niet zwanger bent, sturen de hormonen van je menstruatiecyclus een signaal naar je baarmoeder om het opgebouwde slijmvlies (je ‘nestje’) af te scheiden. Dit is wat je menstruatie wordt. Zodra je ongesteld wordt, begint de cyclus opnieuw. 

Je menstruatiecyclus wordt gemeten vanaf de eerste dag van je menstruatie tot de eerste dag van je volgende menstruatie. Iedereen heeft een iets andere cyclus, maar de gemiddelde duur van een menstruatiecyclus is 28 tot 29 dagen. Maak je geen zorgen als die van jou langer duurt. Sommige mensen, vooral vrouwen in hun tienerjaren, hebben een cyclus die 45 dagen duurt, terwijl sommige vrouwen van 20 of 30 jaar cycli hebben die 21 tot 38 dagen duren. Het kan dus erg verschillen.

Je eerste menstruatie is waarschijnlijk behoorlijk memorabel. De meeste vrouwe herinneren zich waar ze waren en hoe oud ze waren, of ze herinneren zich hoe ongemakkelijk het misschien was. Wist je dat er een speciale naam voor is? De eerste menstruatie heet menarche? De meeste meisjes worden voor het eerst ongesteld als ze ongeveer 12 of 13 zijn. Maar het kan al op 9 of 16-jarige leeftijd beginnen. Nogmaals, het kan erg verschillen per vrouw.

Je laatste menstruatie wordt de menopauze genoemd. De meeste vrouwen bereiken de menopauze aan het begin van hun 50ste, maar voor sommigen kan dat pas op hun 60ste zijn. Er zijn ook momenten waarop de symptomen van de menopauze eerder beginnen. Deze periode wordt de perimenopauze genoemd. Je kunt er meer over lezen in ons artikel over de perimenopauze: Alles over de perimenopauze.

Wat zijn de verschillende fases van de menstruatiecyclus?

We zeiden het net al: er zijn 4 verschillende fases. Hieronder vertellen we je meer over wat er met je lichaam gebeurt tijdens elke fase.

Fase 1: De menstruatie fase of de winter 

Als er een fase is die je kent, is het deze wel. Dit is het begin van je cyclus en de periode dat je bloedt. Je baarmoeder werkt haar slijmvlies af en het bloed stroomt uit je vagina. Het is overigens niet alleen maar bloed. Het bestaat uit bloed, afscheiding en de afgestoten slijmvlieslaag. Een menstruatie duurt gemiddeld drie tot zeven dagen. 

Vrouwen vangen hun menstruatie op met allerlei verschillende producten. Maandverband en tampons zijn de meest gebruikte, maar ook herbruikbaar ondergoed en menstruatiecups zijn populair en heel erg upcoming. 

Maandverband en tampons moeten om de drie tot vier uur worden vervangen. Menstruatiecups gaan langer mee en hoeven minder vaak vervangen te worden.

Bij Guud Woman verwijzen we naar elk van de menstruatiefasen met de vier seizoenen. De menstruatiefase staat bekend als winter. Om meer te lezen over de vier seizoenen van je cyclus, en hoe je in lijn met je cyclus kunt eten en bewegen, bekijk je deze blogpost.

Fase 2: De folliculaire fase of de lente 

De folliculaire fase, ook bekend als de lente, begint na je menstruatie. De fase duurt 7-10 dagen en eindigt net voor de eisprong. Als je in deze fase van je cyclus zit, stuurt de hypofyse (klier in je hersenen die hormonen afscheidt) een signaal om een hormoon af te geven dat de productie van follikels in je eierstokken stimuleert. 

Meestal zal slechts één follikel uitgroeien tot een eicel. Tijdens deze fase wordt het baarmoederslijmvlies dikker als voorbereiding op een zwangerschap. Dit gebeurt allemaal zonder dat je er veel van merkt! Het kan wel zijn dat je je energieker en zelfverzekerder voelt (dank je wel, hormonen!).

Fase 3: De ovulatie fase of de zomer 

De eisprong is een belangrijke fase van je cyclus wanneer je zwanger wilt worden. Tijdens deze fase komt een rijpe eicel vrij uit je eierstok. Het beweegt dan door een eileider naar je baarmoeder. Dit gebeurt één keer per maand, ongeveer twee weken voor je volgende menstruatie. De ovulatie is een korte fase en duurt slechts 16 tot 32 uur. Als je zwanger wilt worden, is het dus belangrijk om te weten wanneer dit gebeurt, zodat je je kansen op bevruchting kunt maximaliseren. 

Het is echter ook mogelijk om in de vijf dagen voor de eisprong zwanger te worden (een spermacel kan namelijk overleven in je baarmoeder), maar de kans is veel groter in de drie dagen voor en na de eisprong. Zodra je een eicel is afgedaald, kan het tot 24 uur overleven. Dus als sperma de eicel binnen die tijd bereikt, kun je zwanger worden! 

Deze fase staat bekend als de zomer en dat komt omdat je je hier vaak op je best voelt – levendig, vol leven, zelfverzekerd en sexy!

Fase 4: De luteale fase of de herfst

De luteale fase staat bekend als de herfst, ook wel het PMS-seizoen. Dit wordt veroorzaakt door veranderingen in de progesteron- en oestrogeenspiegel en kan de symptomen van de luteale fase veroorzaken. Dit zijn symptomen als een opgeblazen gevoel, hoofdpijn, huidproblemen en pijnlijke borsten. Stemmingswisselingen, een neerslachtige stemming en depressieve gevoelens of depressies komen ook vaak voor. 

Maar er is een reden voor deze hormoonschommelingen. Ze zorgen er namelijk voor dat het baarmoederslijmvlies dikker wordt als voorbereiding op een zwangerschap. Als een bevruchte eicel zich in het baarmoederslijmvlies nestelt, zorgen je hormonen ervoor dat dit dik blijft, zodat de eicel blijft zitten. Als er geen zwangerschap optreedt, daalt het progesterongehalte en wordt het baarmoederslijmvlies afgestoten. Je menstruatie begint dan opnieuw.

Wat kan een normale cyclus verstoren?

Wat is een normale menstruatiecyclus? Zoals we al zeiden, is de lengte erg wisselend, en kan het ook elke maand veranderen. maar, over het algemeen is het redelijk consistent.  Als je cyclus erg onregelmatig is, kan daar een reden voor zijn. We noemen de belangrijkste redenen voor een onregelmatige cyclus. 

Stress

Door stress wordt het hormoon cortisol aangemaakt. Hoewel het niet precies bekend is waarom dit je cyclus verstoort, kan het hormonale veranderingen veroorzaken die je menstruatie verstoren. Probeer je stress waar mogelijk te minimaliseren. Zeg vaker nee, neem pauzes, beweeg en zorg voor je geestelijke gezondheid. 

Lees meer over hoe stress je cyclus beïnvloedt.

Anticonceptie en medicijnen

Sommige medicijnen kunnen je cyclus verstoren, zelfs als ze geen verband houden met voortplanting. Het is bijvoorbeeld bekend dat sommige psychiatrische medicijnen, bloedverdunners of steroïden de cyclus kunnen verstoren. Als je een van deze medicijnen gebruikt, is het belangrijk om met je arts te praten over de mogelijke bijwerkingen.

Lees meer over de bijwerkingen van anticonceptie

Anticonceptie zoals koperspiraaltjes kunnen er ook voor zorgen dat je cyclus onregelmatig wordt, vooral als je ze voor het eerst gebruikt. 

Het is ook belangrijk te weten dat hormonale anticonceptie zoals de pil, Nuaring of het hormoonspiraaltje de eisprong onderdrukken – zo werken ze. Dus als je een van deze vormen van anticonceptie gebruikt, heb je niet de vier fases van je cyclus.

Wil je meer weten hoe anticonceptie werkt? Lees dan ons blog.

Je hebt geen eisprong

Soms hebben vrouwen geen regelmatige eisprong. Dit kan zorgen voor een onregelmatige menstruatie. De eisprong is een belangrijk onderdeel van de menstruatiecyclus, dus als je geen eisprong hebt, heeft dat invloed op je menstruatie. 

Kun je menstrueren als je geen eisprong hebt? Technisch gezien niet, maar je kunt wel bloedingen hebben. Zo zit dat: de menstruatie treedt op wanneer een eicel vrijkomt uit je eierstok die niet bevrucht wordt. Als gevolg daarvan scheidt de baarmoeder haar slijmvlies af, waardoor je gaat bloeden. 

Dus als er geen eicel vrijkomt, kun je technisch gezien niet menstrueren. Maar je kunt toch ongesteld worden omdat het baarmoederslijmvlies, ook wel het slijmvlies van de baarmoeder genoemd, wordt opgebouwd en wordt afgeworpen. Ook al heb je geen eisprong. Dit noemen we officieel geen menstruatie, maar onttrekkingsbloedingen, abnormale baarmoederbloeding (AUB) of anovulatoire bloeding.

Anovulatie is het ontbreken van een eisprong (er komt geen eicel vrij). Het is een veel voorkomende oorzaak van vruchtbaarheidsproblemen. Het wordt veroorzaakt door hormonale disbalans en kan ook komen door PCOS.

Baarmoederpoliepen

Poliepen klinken misschien eng, maar deze kleine gezwellen in je baarmoeder zijn meestal niets om je zorgen over te maken. Ze kunnen echter wel langdurige menstruaties of spotting tussen menstruaties in veroorzaken. 

Fibromen in de baarmoeder

Fibromen (vleesbomen) zijn een andere reden voor onregelmatige menstruaties. Ook dit klinkt misschien eng, maar de meeste van deze goedaardige gezwellen zijn goedaardig, wat betekent dat je je meestal geen zorgen hoeft te maken. Ze kunnen echter zware bloedingen veroorzaken en ervoor zorgen dat je menstruaties langer dan een week duren. 

Als je denkt dat je vleesbomen hebt, laat je arts er dan naar kijken. Vooral als je zwanger probeert te wonen. Sommige studies hebben aangetoond dat zwangere vrouwen met vleesbomen aanzienlijk meer kans hebben op vroeggeboorte en vroegtijdige bevalling dan vrouwen zonder vleesbomen.

Een gezonde cyclus ondersteunen

Bij Guud Woman geloven we dat kleine veranderingen een grote en blijvende invloed kunnen hebben op je algehele gezondheid. Soms zijn kleine veranderingen in je levensstijl alles wat nodig is voor een gezonde menstruatiecyclus. 

Je dieet, lichaamsbeweging, slaap en stress spelen allemaal een rol. Ook is het belangrijk dat je de juiste vitaminen en voedingsstoffen in je lichaam hebt. De meeste vrouwen, zelfs als ze een super gezond dieet hebben, hebben moeite om alle voedingsstoffen die ze nodig hebben alleen via de voeding binnen te krijgen. 

Daarom raden we altijd aan een supplement toe te voegen aan je routine om je menstruele gezondheid te ondersteunen. Een gezonde levensstijl in combinatie met de juiste supplementen kan een game changer zijn voor je cyclus, en het zal je ook een goed gevoel geven! 

Hier zijn enkele van de beste manieren om een gezonde menstruatiecyclus te ondersteunen:

Een gezond en gevarieerd

Hoe ziet een dieet dat je menstruatiecyclus ondersteunt er precies uit? Variatie is de sleutel! Kies waar mogelijk voor verse, hele voedingsmiddelen en probeer maaltijden te eten die een bron van eiwitten, gezonde vetten en koolhydraten bevatten (de drie macronutriënten). Dit helpt ervoor te zorgen dat aan je behoeften aan macronutriënten en micronutriënten wordt voldaan. 

Je hoeft geen voedingsdeskundige of een kok te zijn om gezond te eten. Lees eerst hoe je kunt eten volgens je cyclus. En, als je inspiratie nodig hebt in de keuken, schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief op onze site en ontvang 12 recepten van Guud-oprichtster Morgane die passen bij je cyclus.

Slaap voldoende

Slaap is echt belangrijk. Elke nacht genoeg en goede slaap krijgen is onmisbaar voor je hormonale en menstruele gezondheid. Toch kunnen je hormonen gedurende de maand het in slaap vallen of blijven soms bemoeilijken. We hebben daar hier meer over geschreven: Slaap en je cyclus: Hoe zijn ze met elkaar verbonden? 

Als je slaap beter kan, is het belangrijk om te kijken naar je ‘slaaphygiëne’. Dit is heel breed maar kijk vooral wat voor jou werkt. De belangrijkste zaken zijn

  • vaste tijden om te slapen
  • weinig of geen licht
  • geen geluid, een rustgevend geluid of white noise
  • rust voor het slapen gaan (geen werk of schermen)

Het komt erop neer dat je alles doet om de kwaliteit van je slaap te verbeteren. De meeste mensen hebben elke nacht zeven tot negen uur slaap nodig.

Verminder stress

Ah ja... stress verminderen. Makkelijker gezegd dan gedaan, toch? Maar stress kan je menstruatiecyclus verstoren, dus het is belangrijk om je stressniveau onder controle te houden. Dit kun je doen door actief te blijven, mindfulness-activiteiten zoals meditatie, ademhalingsoefeningen te doen, of tijd buiten door te brengen. De helende kracht van de natuur is ongelooflijk! 

Als je meer wilt weten over hoe stress je cyclus beïnvloedt, lees dan ons blog hierover.

Kies voor supplementen

Er zijn verschillende belangrijke voedingsstoffen voor een gezonde menstruatiecyclus:

  • Vitamine B6: Vitamine B6 draagt bij tot een normale psychologische functie, wat nuttig kan zijn bij stemmingswisselingen. Maar het belangrijkste is dat deze vitamine bijdraagt aan de regulering van de hormonale activiteit. 
  • Magnesium: Dit mineraal heeft veel voordelen en daarom geloven we bij Guud Woman dat dit een onmisbare is. Magnesium draagt bij aan een vermindering van vermoeidheid.
  • Omega 3-vetzuren: Sommige studies hebben aangetoond dat de DHA in omega 3 ontstekingen kan verminderen. Dit kan nuttig zijn als je de dagen voor je menstruatie misschien meer ontstekingen in je lichaam hebt vanwege hormonale veranderingen.

Heb je meer vragen over de fases van je cyclus? Chat met ons. We zijn er voor je.

 

Wat is Guud voor jou?

Doe de quiz